Wanneer je al wat langer fiets heb je het vast wel eens meegemaakt dat de fiets niet meer zo lekker soepel stuurde zoals je gewend was. Gelukkig kan je dit snel en gemakkelijk oplossen. Want door een aantal nieuwe balhoofdlagers te kopen zorg je ervoor dat het stuur weer soepel van link naar rechts kan. Op deze manier ben en blijf jij veel wendbaarder en dus ook een stuk stabieler op de fiets zitten. Heb je een langere stuurpen gemonteerd? Dan hoeft het niet aan je balhoofdlagers te liggen, maar zou het goed kunnen dat er te veel spanning op de remkabels staat. In de meeste gevallen zullen de kabels van de fiets lang genoeg zijn en is het probleem van moeilijk sturen te verhelpen met het kopen van nieuwe balhoofdlagers.
Hoe haal je speling uit je balhoofd
Zoals eerder aangegeven heb je liever geen speling op het balhoofd. Echter kan er altijd speling ontstaan op het balhoofd. Vooral bij een nieuwe fiets of nieuwe lagers is er een grote kans dat er speling ontstaat op het balhoofd. Gelukkig is deze speling zeer makkelijk te verhelpen. Hiervoor is het wel handig als je een momentsleutel en vaste inbussleutel gebruikt.
Als allereerste draai je de inbusboutjes van de stuurpen los. Wanneer deze los zijn en je het stuur scheef zou kunnen zetten. Dan is het tijd om de inbusbout van de topcap aan te draaien. Deze inbusbout trekt het geheel van de voorvork en stuurpen naar elkaar toe. Ook de balhoofdlagers, die hier tussenin zitten, worden daarmee goed op je juiste plaats gedrukt. Wanneer je deze inbusbout iets strakker hebt gezet is het weer tijd om de stuupen goed vast te zeten. Echter is het aan te raden om hierbij gebruik te maken van een momentsleutel. Mocht je dit niet doen? Dan is de kans groot dat je de inbusbouten te strak zet en dus de voorvork kapot knijpt. Let daarom ook goed op het aantal newtonmeters dat staat aangegeven op de stuurpen.
Voordat je alle inbusbouten goed aandraait is het belangrijk om goed te controleren of het stuur in een rechte positie staat. Zijn alle inbusbouten op het juiste moment aangedraaid? Dan is het tijd om te controleren of de speling daadwerkelijk uit het balhoofd is. Dit doe je door het voorwiel op te tillen en even op de grond te laten trillen. Ook kan je de voorrem inknijpen en een duwende beweging naar voren maken. Wanneer je geen beweging voelt is alles goed gegaan en heb je de speling uit het balhoofd gehaald.
Wat zijn de gevaren van speling op het balhoofd van je fiets
Er is niets vervelender dan het hebben van speling op de lagers van het balhoofd. Bij iedere rembeweging merk je dat de voorvork een beetje beweegt. Naast dat dit niet goed is voor de lagers kan het er ook voor zorgen dat het frame gaat scheuren. Daarom is het belangrijk om speling zo snel mogelijk uit de lagers te halen. Laat je de speling zitten en blijf je fietsen met speling op je balhoofd? Dan kunnen er kleine bonkjes in het lager ontstaan. Ook is er meer ruimte waarin vocht zichzelf kan gaan ophopen. Dit zorgt dan weer voor roestvorming en dat het vet tussen de lagers uitloopt. Kort gezegd weet je dus zeker dat je de lagers dan vroeg of laat zal moeten gaan vervangen.
Wil je nog even het seizoen uit fietsen met een lager dat niet meer geheel lekker draait? Het beste wat je dan kunt doen is het lager demonteren en voorzien van een hele dikke laag montagepasta. Een gedeelte van deze montagepasta zal binnenin het lager komen en de montagepasta die om het lager heen zit voorkomt reduceert de mogelijkheid om oxidatie van de lagers. Op deze manier kan je de levensduur van de lagers met enkele weken/maanden verlengen.
Nieuwe lagers in je balhoofd monteren
Je stuur stuurt niet meer zo makkelijk maar zijn je balhoofdlagers echt kapot en wanneer zou je deze moeten vervangen? Het antwoord op deze vraag is vrij makkelijk. Wanneer de kabels genoeg ruimte geven om te sturen en het sturen een stukje moeilijker gaat is de kans nagenoeg 100% dat de lagers in het balhoofd kapot zijn. Wanneer je het voorwiel optilt en langzaam stuurt zal je waarschijnlijk een beetje geknars voelen en misschien zelfs wel voelen. Het is dan net of er wat zand tussen de lagers zit. Echter blijkt dit vaak een ophoping van vocht te zijn die de lagers doen roesten.
Fiets je enkel in mooie weersomstandigheden? Dan ga je waarschijnlijk veel langer doen met alle lagers in je fiets. Het kan zelfs zijn dat je deze dan nooit hoeft te vervangen. Maar fiets je iets vaker? Dan is de kans groot dat je ergens tussen de 2 en 5 jaar de verschillende lagers zal moeten vervangen. Fiets je vaak in de winter? Dan kan je bijna met zekerheid zeggen dat je de verschillende lagers ieder jaar zal moeten vervangen. Net als voor de kabels, fietsketting en derailleur is pekel de grootste boosdoener van een mindere tot slechte werking van deze fietsonderdelen.
Ook is het soms mogelijk om de levensduur van het balhoofdlager met enkele maanden te verlengen. Demonteer hiervoor de balhoofdlagers er voorzie deze van een dikke laag montagepasta. Echter is dit enkel mogelijk wanneer de lagers nog maar minimaal versleten zijn. Til je het stuur van de fiets op en blijft het stuur in een schuine hoek staan? Dan is de weerstand sterker dan de kracht van het gewicht van het stuur. Het stuur blijft dus staan in ongeveer een hoek van 40 graden. De conclusie die je hieraan kunt verbinden is dat de balhoofdlagers echt aan vervanging toe zijn.
Inmiddels heb je nieuwe balhoofdlagers aangeschaft. Maar hoe zorg je er nou voor dat de balhoofdlagers op de juiste manier worden gemonteerd? Eigenlijk is dit niet eens zo moeilijk. Schroef de inbusbouten van de stuurpen los. Wanneer je dit hebt gedaan moet je de topcap van de voorvork losschroeven en demonteren. Als je dit hebt gedaan is het mogelijk om de stuurpen en tussenringen van de voorvork af te halen
Het balhoofd bestaat uit twee lagers. Eén lager boven en één lager onder. Het is dan ook aan te raden om beide lagers tegelijkertijd te vervangen. Om het onderste lager te vervangen moet je de voorvork naar beneden trekken uit het frame. Zowel aan de boven- als onderkant kan je nu de lagers uit de fiets halen. In de meeste gevallen zal dit gewoon met je handen kunnen. Maar wanneer het niet lukt kan je gebruik maken van een schroevendraaier en hamer. Tik voorzichtig het lager los. Belangrijk hierbij is om dit wel zorgvuldig te doen. Wanneer de schroevendraaier wegschiet kan je het frame zomaar beschadigen.
Zorg ervoor dat de binnenkant van het frame goed is ingesmeerd met montagepasta. Deze montagepasta zorgt ervoor dat de combinatie van de lagers en het frame kan zorgen voor een kraak. Dit gebeurt namelijk wanneer de lagers “droog” gemonteerd worden. Want wanneer jij kracht zet op je stuur zal dit zorgen voor minimale frictie in de gehele fiets. Deze kleine frictie zorgt voor een wrijving van de verschillende materialen over elkaar heen en kan zorgen voor een kraak tijdens het fietsen. Bij het monteren van lagers kan je beter te veel dan te weinig montage pasta gebruiken. Het overbodige aan montagepasta zal namelijk vanzelf uit de lagers gedrukt worden.
Welke balhoofdlagers heb ik nodig?
Het kopen van nieuwe balhoofdlagers komt redelijk nauwkeurig. Het hebben van een lager dat zelfs maar een heel klein beetje afwijkt kan er al voor zorgen dat het lager binnen enkele maanden weer vervangen moet worden. Daarom kan je het beste gaan naar de verkoper van de fiets. Deze verkoper heeft van zijn standaard merken de juiste balhoofdlagers op voorraad liggen. Een andere manier om de juiste balhoofdlagers te kopen is door gebruik te maken van het framenummer. De fabrikant van de fiets heeft als het goed is alle componenten van de fiets genoteerd staan. Dit is dan weer gekoppeld aan een bepaalde productie en framenummer. Dus wil je zeker weten dat je de juiste lagers koopt? Maak dan gebruik van het framenummer en een dealer van het desbetreffende merk.
Op sommige lagers staan de maten geschreven. In dit geval moet je gewoon exact dezelfde lagers vinden. Ook kan je de verschillende diameters opmeten. Hierbij is het belangrijk dat je de binnen- en buiten diameter van het lager op meet. Maar ook is de dikte van het lager een belangrijker variabele. Het meten kan je het beste doen met een schuifmaat. Maar kom erg nauw. Want wanneer er maar een hele kleine afwijking zit in het lager kan het zomaar zijn dat je binnenkort weer de lagers kunt/moet gaan vervangen. Dit komt omdat een niet juiste maatvoering zorgt voor spelling op de lagers. Door deze speling trillen de lagers dan kapot.
2 reacties
Hoi Benno,
Heel eerlijk gezegd lijkt het erop dat je verkeerde lagers hebt.
Het is aan te raden om de lagers op basis van het framenummer te bestellen.
Zelfs wanneer de fiets een ander jaargang is kan de diameter van de lagers verschillen.
Bij de lagers heb je namelijk te maken met de binnendiameter, de buitendiameter en de dikte van de lagers.
Mocht je er niet uitkomen. Contact dan de leverancier van de fiets eens met het framenummer en de vraag voor nieuwe lagers.
Hallo, er blijft speling in mijn balhoofd zitten. Als ik de moer op de topcap nog strakker aandraai gaat het sturen echt te zwaar.
Nieuwe lagers gemonteerd maar het probleem blijft.
Ik merk ook dat de lagers érg los in het frame liggen, ik kan ze iets heen en weer bewegen. Enig idee hoe dit is op te lossen?