Hoe Een Kraak, Tik Of Piep Uit De Fiets Halen?

Wanneer je al wat langer fietst heb je het vast wel eens meegemaakt dat er een krakend of piepend geluid uit de fiets kwam. Dit kan voor veel irritatie zorgen tijdens het fietsen en zelfs het fietsplezier verminderen. Ook zou een kraak, tik of piepend geluid in de fiets schade kunnen aanrichten. Echter hoeft dit ook niet altijd het geval te zijn. Omdat een racefiets uit heel veel verschillende onderdelen bestaat kan het geluid uit vele verschillende onderdelen komen. Dit maakt dat je vaak meerdere keren bezig bent om het geluid uit de fiets te krijgen. In deze blog leggen wij jou uit hoe je een kraak, piep of tikkend geluid uit de fiets kan opsporen en uit de fiets kunt krijgen.

Lokaliseer het geluid

Voordat je daadwerkelijk aan de slag gaat is het belangrijk om de fiets goed schoon te maken. Is sommige gevallen kraakt of piept een fiets doordat deze vies is. Vooral de fietsketting, cassette, derailleurwieltjes en het voorblad zijn hierbij extra belangrijk om schoon te maken. Bij het schoonmaken van deze draaiende onderdelen kan je het beste gebruik maken van een ontvetter voor de fiets. Een voorbeeld hiervan is de Cyclon Bionet. Om de niet draaiende onderdelen schoon te maken kan je de Bionet mengen met warm water. En maak de fiets met een zachte spons schoon. Wanneer je de draaiende onderdelen hebt schoongemaakt moet je deze wel weer voorzien van een nieuwe laag kettingolie. Een drooglopende fietsketting gaat namelijk sowieso kraken. Ook zal een drooglopende fietsketting veel sneller slijten.

Ook is het aan te raden om jezelf om te kleden en eens met normale kleding op de fiets te stappen. Stop de veters van jouw schoenen dan in de schoen en fiets een rondje. Het komt namelijk ook vaak zat voor dat een tik uit de fietskleding of schoenen komt. Een veel voorkomend voorbeeld is bijvoorbeeld de rits die tegen de kinband van de fietshelm tikt of tikt tegen een andere rits van een fietsjack.

Wanneer je op de fiets stapt om een rondje te fietsen is het belangrijk om op verschillende manieren te fietsen. Zo moet je in verschillende versnellingen gaan fietsen. Ook is het aan te raden om te gaan staan en zitten tijdens het fietsen. Wanneer de fiets niet meer kraakt wanneer je staat tijdens het fietsen. Dan kan je ervan uitgaan dat de kraak ergens in het zadel of de zadelpen zit.

Verder is het aan te raden om met een kettingmeter de slijtage van de fietsketting en de cassette op te meten. Een versleten fietsketting, cassette of voorblad veroorzaakt namelijk een knarsend geluid. Door één van deze fietsonderdelen te vervangen zal je meteen veel lekkerder fietsen. Een andere mogelijkheid is om de derailleur goed af te stellen. Het kan namelijk zijn dat de ketting niet goed is afgesteld op de cassette. Het schakelen zal minder soepel gaan en de de fietsketting zal een knarsend of piepend geluid veroorzaken. Hoe je de derailleur van de fiets goed afstelt leggen wij jou graag uit. Dit is bij ieder type derailleur weer net een beetje anders. Om deze reden hebben wij een aparte blog geschreven over het afstellen van de derailleur van een fiets.

Dus door het lokaliseren van de kraak, piep of tik in de fiets kan je veel gerichter gaan zoeken en onderdelen opnieuw monteren en/of strakker zetten. Dit zal je uiteindelijk een hele hoop tijd kunnen besparen.

Wat heb je nodig aan materiaal om een kraak uit de racefiets te halen?

Om een geluid uit de fiets te halen heb je verschillende materialen en producten nodig. Zo hebben wij het eerder al gehad over een goede ontvetter voor de fiets. Maar als de fiets eenmaal schoon is heb je een momentsleutel nodig om de onderdelen strakker te zetten of om opnieuw te monteren. Ook heb je zeker weten montagepasta voor de fiets nodig. Deze montagepasta wordt ook wel eens anti-kraakpasta genoemd. De belangrijkste eigenschap van deze montagepasta is dat deze dikker is dan vaseline en beter bestand is tegen invloeden van buitenaf, zoals slechtere weersomstandigheden en water.

Er zijn twee verschillende soorten montagepasta. Één montagepasta voor de statische onderdelen zoals de zadelpen en het stuur. Deze montagepasta is voorzien van kleine ruwe korrels, die wrijving van statische fietsonderdelen voorkomt. De andere montagepasta heeft geen ruwe korrels en is geschikt voor de draaiende onderdelen zoals lagers. De montagepasta heeft veelal een witte of paarse kleurstelling. Wel is het belangrijk om te weten welke montagepasta je hebt en waarvoor je deze kunt gebruiken. Lees daarom altijd eerst goed de verpakking. Wanneer je de verkeerde montagepasta gebruikt kunnen onderdelen veel sneller slijten en misschien wel juist gaan kraken.

Door gebruik te maken van de momentsleutel voorkom je dat je de onderdelen van de fiets te strak zet. Op ieder onderdeel staat hoeveel newtonmeter deze kan verdragen. Houd je hier strikt aan, want wanneer je een onderdeel te vast zet kan het zomaar zijn dat het frame van de fiets gaat scheuren. Vooral bij carbon racefietsen is het risico hierop een stuk groter.

Controleer het frame op scheuren

Om meteen goed te beginnen is het aan te raden om het frame eens goed te controleren op eventuele scheuren en beschadigingen. Het kan nog al moeilijk zijn om schade aan het lakwerk te onderscheiden van een scheur in het frame. Ga bij twijfel langs meerdere experts en vraag hun mening hierover. Ook is het aan te raden om gebruik te maken van een zaklamp, zo kan je de lakschade of een scheur in het frame beter onderscheiden. Punten om extra te controleren zijn waar de verschillende buizen samenkomen. Denk hierbij aan het bracket of de achtervork en de zadelpen.

Monteer de wielen van de fiets opnieuw

Vaak komt het ook voor dat de wielen van de fiets niet goed gemonteerd zijn. Door de wielen van de fiets niet strak genoeg in de fiets te zetten kan het schroefdraad van de steekas wrijven met het schroefdraad van het frame. Door de wielen opnieuw te monteren en iets vaster te zetten dan deze stonden kan het zomaar zijn dat de kraak uit de fiets verdwenen is. Ook zou je er nog voor kunnen kiezen om het schroefdraad te voorzien van een montagepasta. Het overtollige montagepasta zal tussen het schroefdraad uitgeperst worden. Dit kan je dan weer afdoen met een poetsdoek.

Controleer ook meteen de spaakspanning van de wielen. En controleer ook meteen of dat de velg niet geschuurd is. Als een velg gescheurd is zou dit vaak vanaf een nippel zijn. Kleine haarscheurtjes in de velg verminderen de spaakspanning en kunnen een kraak in de wielen veroorzaken. Om zeker te weten dat de kraak uit de wielen komt is het aan te raden om een andere set wielen in de fiets te monteren. Wanneer de fiets nog steeds kraakt tijdens het fietsen. Dan kan je er vanuit gaan dat de kraak niet uit de wielen van de fiets komt.

Ook kan het geen kwaad om preventief de spaakspanning te verhogen. Door meer spanning op de spaken te zetten zal het wiel van de fiets stijver worden. Let wel op dat de spaken eerder gaan breken wanneer deze te strak gezet worden. Het is dus een zoektocht naar de perfecte balans. Wanneer je nog nooit zelf de spaakspanning van een wiel hebt veranderd is het af te raden om dit zelf te doen. Wanneer je de ene spaak meer spanning geeft kan het zijn dat er al meteen een slag in het wiel zit. Spaken van wielen is dus echt een vak apart. Toch leggen wij jou aan de hand van een uitgebreid blog uit hoe je een wiel van de fiets moet spaken.

Zadelpen en zadel strakker zetten

Het komt ook vaak zat voor dat een kraak uit het zadel of de zadelpen van de fietskomt. Om de kraak er uit te halen is het aan te raden om de zadelpen uit de fiets te halen. Wanneer je de zadelpen eruit hebt gehaald dien je deze in te smeren met anti-kraakpasta zoals de Cyclon Stay Fixed. Dit is een carbonpasta die voorkomt dat de zadelpen makkelijk het frame in zakt en eventueel kan gaan kraken. Eerder hadden wij het over twee verschillende soorten montagepasta. De carbonpasta valt onder de categorie van montagepasta’s die voorzien is van kleine korrels.

Ook kan het zo maar zijn dat de zadelpen te lang is en deze een klein beetje beweegt in de staande buis van het frame. Doordat de onderkant van de zadelpen tegen het frame wrijft kan er een kraak ontstaan. Deze kraak zou je enkel en alleen horen wanneer je op het zadel van de fiets zit. Om dit soort kraken te verwijderen is het aan te raden om de zadelpen in te korten. Haal de zadelpen uit het frame en zaag het onderste gedeelte af. Let er wel op dat er minimaal 7 centimeter in het frame blijft zitten. Wanneer je de zadelpen te kort afzaagt kan het namelijk zo maar zijn dat de hefboom van de zadelpen te groot wordt en het frame gaat scheuren.

Ook zien wij tegenwoordig steeds meer  racefietsen waarbij de zadelpen vanuit binnenuit geklemd wordt. Wanneer er dus geen ring aan de buitenkant van het frame zit is dit het geval. Het systeem dat de zadelpen vanuit binnenuit klemt bestaat uit verschillende blokken. Deze blokken worden strakker tegen elkaar aangedraaid door een inbusbout aan te draaien. Echter kunnen deze losse vulstukken nog al langs elkaar schuren. Vaak zat zien wij dat deze vulstukken een kraak of tik in de fiets veroorzaken. Dit komt vaak doordat de vulstukken droog tegen elkaar gemonteerd zitten. Om een kraak of tik te voorkomen is het belangrijk om dit gehele klemsysteem uit elkaar te halen en te voorzien van erg veel montagepasta. Hierbij kan je weer beter te veel dan te weinig montagepasta gebruiken. Dit dan wel met een zachte montagepasta, die niet voorzien is van korrels. De montagepasta heeft een dempend-effect waardoor de kans op een kraak veel kleiner is.

Wanneer je de zadelpen en het systeem dat de zadelpen klemt hebt ingesmeerd is het weer tijd om de zadelpen te monteren. Als het goed is heb je de hoogte van het zadel opgemeten voordat je begonnen bent. Om deze manier kan je het zadel weer terugzetten op de juiste hoogte. Dit alles om een fijne houding op de fiets te behouden.

Een andere mogelijkheid is dat de kraak uit het zadel zelf komt. Zo kan de het zijn dat het kunststof van het zadel schuurt tegen de ijzeren brug van het zadel. Door wat vaseline tussen deze twee contactpunten te doen bestaat er een kleine kans dat de kraak zal verdwijnen. Een andere mogelijke oplossing is om het zadel zelf iets strakker aan de zadelpen te bevestigen.

Zit de kraak niet in het stuur of de stuurpen?

Heb je enkel last van een kraak in de fiets wanneer je gaat staan tijdens het fietsen en veel gewicht zet op het stuur. Dan is de kans groot dat de kraak veroorzaakt wordt door de stuurpen of het stuur. Om de kraken uit het stuur van de fiets te halen is het aan te raden om deze eerst van de fiets af te demonteren. Smeer het punt waar de stuurpen om het stuur klemt in met montagepasta die voorzien is van kleine korrels. Voordat je het stuur terug monteert is het ook aan te raden om de bouten van de stuurpen te voorzien van een klein beetje zachte montagepasta, die dan weer geen stroeve korrels bevat. Wanneer je dit hebt gedaan is het tijd om het stuur met een momentsleutel op de juiste strakte te zetten. Hoe strak jou stuur gemonteerd mag worden ligt aan het materiaal waarvan de stuurpen en het stuur gemaakt zijn. Kijk hiervoor altijd even goed op het onderdeel zelf. Meestal staat er met kleine letters altijd aangegeven hoeveel newtonmeter een onderdeel kan verdragen. Dit staat dan omschreven met een getal dat gevolgd wordt door de letters Nm.

Kraak de fiets nog steeds tijdens het fietsen, nadat je het stuur opnieuw hebt vastgezet. En weet je echt zeker dat de kraak vooruit de fiets komt? Dan is het aan te raden om het balhoofd eens goed af te stellen. Hierbij kan je tevens ook weer de inbusboutjes van de stuurpen voorzien van een laagje montagepasta.

Let wel op dat je eerst het balhoofd vastzet en daarna pas de stuurpen. Wanneer je dit in tegenovergestelde richting doet zal het balhoofd niet vaster gezet worden. Gebruik bij het vastzetten altijd een momentsleutel.

Heb je alle boutjes vastgezet op het juiste moment en kraakt de fiets nog een beetje? Dan kan het komen doordat er een klein beetje speling op het balhoofd zit. Echter zal je dit al snel genoeg merken wanneer je druk zet op de fiets en de voorrem hard indrukt. Speling moet je zo snel mogelijk uit het balhoofd halen. Dit omdat speling op het balhoofd slecht is voor het frame en de lagers. Hoe je het beste de speling uit het balhoofd haalt leggen wij jou graag uit in ons blog over het verhelpen van speling op het balhoofd.

Krakende of tikkende pedalen tijdens het fietsen

Een tik of kraak kan ook zomaar uit de pedalen van d fiets komen. Veelal zal je deze kraak of tik vooral horen tijdens het aanzetten op de pedalen. Om het geluid uit de pedalen te halen is het aan te raden om deze opnieuw te monteren. Smeer het schroefdraad van de pedalen goed in met montagepasta. En zet de pedalen doormiddel van een pedaalsleutel goed vast. Een pedaalsleutel zorgt er namelijk voor dat je gebruik kunt maken van een langere hefboom. De pedalen zullen dus strakker gemonteerd zijn. Dit voorkomt dat er tijdens het fietsen een pedaal loskomt, waardoor je eventueel zal kunnen vallen. Ook hierbij kan je beter te veel montagepasta dan te weinig gebruiken. Het overtollige aan montagepasta zal namelijk vanzelf tussen het schroefdraad uitgedrukt worden. Dit overtollige montagepasta kan je met een ouder poetsdoek weghalen. Hoe jij de pedalen van de fiets op een juiste manier monteert lees je in ons blog over het monteren van pedalen op de fiets. Wij nemen je stap-voor-stap mee, zodat het monteren van de pedalen helemaal goed gaat en niet voor een krakend geluid zal zorgen.

Ben je er zeker van dat de kraak uit de pedalen komt? En kraken de pedalen van de fiets nog steeds tijdens het fietsen? Dan is de kans heel erg groot dat de kraak of tik uit de lagers van de pedalen komt. De enige oplossing is dan om nieuwe fietspedalen aan te schaffen en deze op de juiste manier te monteren.

Is de kraak nog steeds niet verdwenen?

Wanneer je al de bovenstaande stappen hebt doorlopen en de kraak is nog steeds niet uit de fiets. Dan kan je alle bouten van de fiets nog eens goed nalopen. Zet deze zo maar een heel klein beetje strakker. Hiermee bedoelen wij echt zo maar en heel klein beetje. Want zet je de bouten te strak dan kan je het frame zomaar laten scheuren. In dit geval kan je de fiets dan weggooien of laten maken. Dit brengt echter hoge kosten met zich mee.  Wil je zelfs nog een stap verder gaan? Monteer dan één voor één alle bouten opnieuw en voorzie het schroefdraad van iedere inbusbout van montagepasta. Ook is het in dit geval om alle lagers eens goed te bekijken en waar nodig te vervangen. Zo kan je denken aan lagers in het balhoofd, de trapas en in de wielen. Belangrijk om te weten is dat de lagers soepel over elkaar heen lopen. Zo moet je geen ribbelend effect kunnen voelen of horen dat de lagers drooglopen. In dit geval zit er geen vet meet tussen de lagers en kan er sprake zijn van oxidatie en schade aan de lagers. De enige juiste oplossing is dan om de lagers te vervangen.